Kennisplatform beregening

Akkerbouwkrant Februari 2020

Bron: Akkerbouwkrant – Februari 2020

“Druppelirrigatie trein staat op punt van vertrekken”
Dossier: beregening
De afgelopen jaren hebben de meerwaarde van goed waterbeheer aangetoond. De droge, warme jaren 2018 en 2019 hebben nog altijd veel impact op de akkerbouw. Niet alleen fysiologisch, maar vooral in de mindset van de telers. Maatregelen om problemen door droogte en bijbehorende hoge kosten voor het beregenen van percelen te voorkomen, zijn momenteel dan ook behoorlijk in trek. Eén van de meest hoopgevende innovaties is druppelirrigatie.

Na enkele jaren (onafhankelijk) onderzoek met diverse dripirrigatie systemen wordt langzaam maar zeker duidelijk dat dit een steekhoudende methode betreft. Gerard Schoot Uiterkamp levert vanuit Jean Heybroek jaarlijks steeds meer systemen af aan telers door heel Nederland. “Het gebrek aan water is een probleem van alle grondsoorten: van de zandgronden in Brabant en Drenthe tot aan de kleigronden in Flevoland. In alle teeltgebieden ontdekt men de kansen die dripirrigatie biedt.”

Extreme weersomstandigheden

Het besef dat de bodem een productiemiddel is en de buitenlucht de productieomgeving dringt volgens Schoot Uiterkamp steeds verder door: “Het lijkt er sterk op dat extreme weersomstandigheden trendbepalend worden. Afgezien van droogte wordt ook temperatuur steeds belangrijker voor de kwaliteitsborging van het product. Onze driptape met extreem lage afgifte zijn telers niet alleen in staat de droogte het hoofd te bieden, maar ook om de bodem te koelen.”

“Vergoot sponswerking van de bodem”

“Tot slot is het ook mogelijk om te anticiperen op hoosbuien, een verschijnsel dat net als droogte en hitte steeds vaker voorkomt in Nederland. Doordat het wortelstelsel zich beter en sneller ontwikkeld ontstaat er een sponswerking in de bodem. Dit zorgt ervoor dat te veel water beter opgenomen en afgevoerd kan worden.”

Zout watergebieden

Ook in gebieden waar verzilting zorgt voor beperkte irrigatie-mogelijkheden zijn er oplossingen. Schoot Uiterkamp: “Daar zijn telers van nature al zuinig op zoet water, omdat dat daar schaars is. Met dripirrigatie gebruik je maar een fractie van de hoeveelheid water die je nodig hebt als je met een haspel zou werken. Ook kan de pH-waarde en het zoutgehalte zeer nauwkeurig worden ingeregeld. Dit maakt de toepassing bijzonder interessant voor onder meer aardappelen- en uienteelt én gebieden waar sprake is van verzilting.”

Mobiele SolarDrip installatie 

Sinds kort heeft Jean Heybroek ook de beschikking over een mobiele SolarDrip installatie. In samenwerking met constuctiebedrijf Tijms uit Geesburg is deze innovatieve installatie gerealiseerd: “Hiermee zorgen we ervoor dat telers door middel van duurzame energie, zonder gebruik van diesel, ook kunnen irrigeren op plekken waar wel water, maar geen stroom voorhanden is. Met de versnippering – vanwege schaalvergroting – van de percelen is dat echt een uitkomst.”

“Praktische, milieuvriendelijke oplossing”

“Bovendien bespaart een SolarDrip installatie heel veel diesel:  één liter diesel is 2500 gram CO2. Daarmee is SolarDrip niet alleen een praktische, maar ook een milieuvriendelijke oplossing. Tel daarbij de kosten op die veel telers in de afgelopen jaren hebben gemaakt door middel van beregening via de haspel en dan is het rekensommetje voor de terugverdientijd snel gemaakt.”

Opschalen

De resultaten behaald in pootgoed, consumptieteelt, uien en de biologische teelt hebben ook de aandacht getrokken van gerenommeerde marktpartijen en telers die dit groeiseizoen al willen beginnen met driptape toepassingen op grote schaal. “Er staan diverse grote projecten op de stapel in binnen- en buitenland. Die projecten omvatten honderden hectare met druppelirrigatie, waarvan de kans groot is dat het dit teeltjaar al wordt geïmplementeerd. We werken daarbij samen met meerdere bedrijven die – in samenspraak met onder meer het waterschap – allemaal inzetten op een meerjarig traject voor het uitvoeren van de projecten. Er zitten veel teelt-technisch voordelen aan het systeem, vooral op gronden die gemakkelijk verslempen, maar ook op kleigronden. De projecten zullen dan ook niet alleen in Nederland plaatsvinden, maar bijvoorbeeld ook in Afrika en elders in Europa.”

Dynamisch proces

Schoot Uiterkamp benadrukt dat het doel van dripirrigatie is om tijdig water bij het gewas te krijgen, zodat deze bestand is tegen elk weerstype, maar voegt eraan toe dat het ook voor meer opbrengst en een betere productkwaliteit zorgt: “Druppelirrigatie is een dynamisch proces, zowel technisch als praktisch. Zo worden momenteel de mogelijkheden om te gaan werken met meststoffen verder uitgediept.

“Voorbereid op extreme omstandigheden”

Maar de komende tijd focussen we ons vooral op dripirrigatie, want daarmee kan de akkerbouwer rendement behalen. In recente proeven werden tientallen tonnen meer aardappelen geoogst in de maatsortering 45-55 en dat is gewoon direct geld voor de teler. Natuurlijk is de aanschaf en aanleg van driptape een investering. Maar een goede waterhuishouding betekent dat je als bedrijf beter voorbereid bent op extreme weersomstandigheden: minder stress in het gewas en minder stress voor de teler tijdens beregeningsperioden. Gevolg: betere maatsortering bij bijvoorbeeld pootgoed, minder kans op korstvorming in de uien en een betere opkomst van het gewas. En dat alles levert onderaan de streep weer geld op.”